Geschiedenis
Het verhaal is geschreven in de 13e eeuw door een
zekere Willem. De wortels van het verhaal beginnen al rond 1100. Toen kwamen er
gedichtenbundels uit over de wolf Ysengrimus (Isengrijn). Het middeleeuwse
verhaal is gebaseerd op het verhaal Le Plaid ( het pleidooi). Dit was het
eerste verhaal van een reeks verhalen over de avonturen van een vos. Dit werd
later Le Roman de Renart, geschreven door Perrout de Saint Cloude.
Samenvatting
Het verhaal begint met een hofdag aan het kasteel van de
koning. Koning Nobel de leeuw ziet dat inderdaad alle dieren uit het koninkrijk
zijn gekomen, behalve Reynaerde de vos. Wanneer de koning dat opmerkt beginnen
alle dieren te klagen over Reynaerde. Hij zou ze veel leed en verdriet aan
hebben gedaan. Na een vurige discussie dringt Isengrijn de wolf erop aan dat
Reynaerde ter dood veroordeeld moet worden. Op dat moment springt Grimbeart de
das, en tevens de neef van Reynaerde, woedend op en probeert zijn neef zo goed
mogelijk te verdedigen. Hij zegt dat Reynaerde een kluizenaar is geworden , dat
hij een boetekleed draagt wat zijn huid constant irriteert en sindsdien geen
vlees meer heeft gegeten. Vlak nadat Grimbeart zijn laatste woorden heeft
gesproken nadert een rouwstoet het kasteel. Coppe de kip is vermoord. Coppe was
de dochter van de haan Cantelaer. Reynaerde heeft 11 van de 15 kinderen
opgegeten en Cantelaer is woedend, net zoals de koning. Koning Nobel besluit
Reynaerde voor het hof te dagen.
Bruun de beer gaat naar Reynaerde toe om de boodschap over
te brengen. Eenmaal aangekomen meldt hij Reynaerde wat er van hem verwacht
wordt.Reynaerde zegt dat hij met plezier met hem zou willen gaan, was het niet
dat hij verschrikkelijke last heeft van buikpijn. Hij zegt dat hij teveel
honing heeft gegeten. Bruun de beer is dol op honing en lust daar ook wel wat
van. Reynaerde maakt hem wijs dat er in een gespleten boom honing te vinden is.
Wanneer Bruun zijn kop in het gat steekt zit hij muurvast. De dorpelingen
takelen hem vreselijk toe maar hij weet zijn hoofd toch los te wrikken. Hij
verliest hierbij wel een oor en zijn wangen. Bruun laat zich zakken in de
rivier en drijft terug naar het kasteel van de koning. Daar brengt hij verslag
uit aan de koning.
De volgende dag gaat Tibeert de kat op weg naar Reynaerde.
De koning denkt dat een sluwe kat de streken wel door zal hebben. Alles leek
volgens plan te gaan totdat Reynaerde begint over vette muizen. Tibeert lust
dat wel en gaat met Reynaerde mee naar de schuur van de pastoor. Reynaerde weet
dat de zoon van de pastoor pas een strik heeft gezet omdat hij er een kip had
gestolen. Tibeert komt vast te zitten en de hele familie van de pastoor begint
Tibeert te slaan. Tibeert bijt de mannelijkheid van de pastoor eraf en weet zo
te ontkomen.
Uiteindelijk wordt Grimbeart de das aangewezen om Reynaerde
te halen. Dit is de laatste kans van Reynaerde om mee te gaan, anders wordt hij
en zijn familie vogelvrij verklaart. Grimbeart is een neef van Reynaerde,
Reynaerde zal hem geen kwaad willen doen. Na een roerend afscheid van vrouw en
kinderen gaat hij mee naar het hof. Hij biecht al zijn zonden op en ontvangt
daar 40 stokslagen voor.
Aan het hof wordt Reynaerde veroordeelt tot de strop. De
familie van Reynaerde vertrekt omdat zij het niet kunnen aanzien. Isengrijn,
Tibeert en Bruun zetten de strop alvast op. Op dat moment ziet Reynaerde een
kans. Hij zegt dat Isengrijn, Tibeert en Bruun een staatsgreep van plan zijn.
Het plan moest uitgevoerd worden met de schat van koning Hermelike. Deze schat
was door Reynaerde zijn vader ‘gevonden’ . Koning Nobel twijfelde eerst aan het
verhaal maar omdat Reynaerde ook zijn vader als samenzweerder noemde geloofde
hij hem toch. Reynaerde zei dat hij de schat had gestolen en hem ergens veilig
had begraven. Koning Nobel wilde meer weten over de schat, die zich volgens
Reynaerde in de bron Kriekeput bij Hulsterput bevond. Koning Nobel slikt het
hele verhaal als kook en scheldt Reynaerde vrij van zijn schulden. Hij laat de
‘staatsvijanden’ opsluiten. Ook vertelt hij dat hij in de kerkelijke ban is
gedaan door de paus. Om hiervan af te komen moet hij een boetetocht maken. De
koning laat van de huiden van Isengrijn, Tibeert en Bruun schoenen en een
pelgrimstas maken. Reynaerde vertrekt en wordt tot het kasteel begeleidt door
Belijn en Cuwaert. Hij lokt Cuwaert mee naar binnen en eet hem daar op met de
rest van zijn familie. Hij stopt Cuwaert’s kop in de pelgrimstas en zegt tegen
Belijn dat er een afscheidsbrief voor de koning in zit. Belijn moest maar zeggen
dat hij de brief had geschreven om een goede indruk op de koning achter te
laten. Belijn brengt de tas naar de koning en overhandigt hem de tas vol trots.
Als de koning merkt dat hij is bedrogen brult hij van woede. Hij laat de
gevangenen weer los en biedt zijn excuses aan.
Vervolgens verklaart de koning Reynaerde en heel zijn familie vogelvrij.
Natuurlijk is Reynaerde met zijn familie allang gevlogen.
Religie
Religie speelt geen grote rol in dit verhaal, maar komt wel
voor in het verhaal. De koning dreigt reynaerde en zijn familie vogelvrij te
verklaren als hij niet voor het hof zou dagen om voor zijn misdaden gestraft te
worden. De pauselijke ban is dus verwerkt in het verhaal. Dit komt nog een keer
terug in het verhaal wanneer de koning hem uiteindelijk echt in de ban doet.
Moraal/ boodschap
De schrijver levert kritiek op de maatschappij waar hij in
leefde. Hij vindt dat mensen veel te snel iets van anderen aannemen zonder echt
na te denken. een voorbeeld hiervan is het punt wanneer reynaerde zegt dat hij
in ballingschap gedaan was. De koning geloofde het , terwijl het kwam van
Reynaerde. Reynaerde stond in het verhaal nou niet bepaald bekend als eerlijk
persoon.
Ook zijn gulzigheid en hebberigheid belangrijke motieven in
het verhaal. Door gulzigheid kwamen Bruun de beer en Tibeert de kat allebei in
een val van Reynaerde terecht. Wanneer reynaerde voor het hof verschijnt, wordt
hij in eerste instantie veroordeeld tot de strop. Maar wanneer Reynaerde de
koning vertelt dat Isengrijn, Tibeert en Bruuneen staatsgreep van plan zijn,
krijgt hij de koning in zijn macht. Hij vertelt ook dat ze die staatsgreep
alleen maar kunnen doen met de schat van koning hermelike. Hij zegt ook dat
zijn vader die schat had gevonden en ook een samenzweerder was, en dat hij zelf
de schat gestolen had om hun plan te dwarsbomen. Hierna liet koning nobel
reynaerde alsnog vrij.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten